Μέχρι τον Μάρτιο, στο εκθεσιακό κέντρο Μανιέζ της Μόσχας, θα εκτίθενται έργα του Ανατόλι Ζβέριεφ, από τη συλλογή του διάσημου συλλέκτη Γεώργιου Κωστάκη. Οι πίνακες θα ενταχθούν στη μόνιμη έκθεση του μουσείου, που θα ανοίξει σε ένα χρόνο.
Το μποέμ κοινό της Μόσχας στα τέλη της δεκαετίας του ΄50 αγαπούσε τον Ζβέριεφ για τον εύθυμο χαρακτήρα, την εκκεντρικότητά του και την ικανότητα να ζωγραφίζει οτιδήποτε και οπουδήποτε, με ό,τι εργαλείο μπορούσε να βρει εκείνη την ώρα διαθέσιμο. Γι’ αυτό άλλωστε ο νεαρός καλλιτέχνης διαγράφηκε από την τεχνική σχολή όπου σπούδαζε ελαιοχρωμία και ζωγραφική τοίχων.
Η πρώτη προσωπική έκθεση του ανένταχτου καλλιτέχνη Ανατόλι Ζβέριεφ πραγματοποιήθηκε το 1965 στο Παρίσι. Στη Ρωσία, η πρώτη έκθεσή του έγινε μόλις το 1984. Σήμερα, 28 χρόνια μετά το θάνατό του, η Μόσχα ανακαλύπτει ξανά τον Α.Ζβέριεφ. Διακόσια πενήντα έργα ζωγραφικής και σχέδια εκτίθενται στο Νόβι Μανιέζ στην οδό Γκεόργκιεβσκι περεούλοκ από τις 28 Ιανουαρίου ως τις 8 Μαρτίου 2014.
Φωτεινό πάνω στο μαύρο
Η έκθεση καταλαμβάνει τρεις αίθουσες, στη μια από τις οποίες –στη «βιβλιοθήκη»- παρουσιάζονται εικονογραφίες του καλλιτέχνη σε βιβλία. Υπάρχουν καρέκλες και τραπέζια, προκειμένου το κοινό να έχει τη δυνατότητα να δει με την άνεσή του τα άλμπουμ με τα σχέδια του καλλιτέχνη που αντλούν τη θεματολογία τους από τα διηγήματα του Γκόγκολ και τα παραμύθια του Άντερσεν. Στις άλλες αίθουσες, με φόντο μαύρους βελούδινους τοίχους, κρέμονται φωτεινά τοπία, νεκρή φύση, πορτρέτα και αυτοπροσωπογραφίες του Ζβέριεφ. Σε μια από τις αυτοπροσωπογραφίες, ο καλλιτέχνης μοιάζει εκπληκτικά με τον Βαν Γκογκ, με τον οποίο τον σύγκριναν συχνά, τόσο για τον τρόπο που ζωγράφιζε, όσο και για τον τρόπο ζωής του.
Οι ζωγραφιές στους πίνακες του Ζβέριεφ δεν έχουν μόνο χρώμα, αλλά και σχήμα. Τα γεμάτα εξογκώματα κλαδιά των δέντρων, η ευκρινής πράσινη κηλίδα πάνω τους, η λευκή στάλα που άρχισε να γλιστρά πάνω στον καμβά, αλλά που στην πορεία πάγωσε. Εδώ τίποτα δεν αποσπά την προσοχή από την απλή παρατήρηση. Δίπλα από τους πίνακες δεν υπάρχουν τα συνήθη ταμπελάκια με την περιγραφή. Αντί αυτού στην είσοδο προσφέρουν ένα φυλλάδιο-ξεναγό της έκθεσης.
Μεγάλο τμήμα της εκτιθέμενων έργων είναι βασισμένα στον σουπρεματισμό (καθαρά αφηρημένη-συμβολική τέχνη), κάτι που, σύμφωνα με την επιμελήτρια της έκθεσης, Πολίνα Λομπατσέβσκαγια, «προκαθόρισε τον σχεδιασμό της έκθεσης». Οι πίνακες δεν κρέμονται μόνο στους τοίχους, αλλά και σε μεταλλικούς σκελετούς στο κέντρο των αιθουσών. Για τη σειρά των γυναικείων «nude» χρησιμοποιήθηκε ένας ειδικός μαύρος διάδρομος-κύβος.
«Σε όλη την έκθεση -αναφέρει η Λομπατσέβσκαγια- υπάρχουν επιγραφές με κείμενα του ίδιου του Ζβέριεφ, τις σκέψεις του για τη ζωή και την τέχνη, ενώ δεν απουσιάζει και το χιουμοριστικό στοιχείο, παρότι ο ίδιος ο καλλιτέχνης έζησε μια σκληρή ζωή». Τη ζωή του Ζβέριεφ αφηγείται μια μικρή ταινία. Για την ακρίβεια, οι φίλοι του μιλούν γι’ αυτόν, ενθυμούμενοι τις εκκεντρικές παρουσιάσεις και τα αστεία καμώματα του καλλιτέχνη, τον οποίο ουκ ολίγες φορές τον μάζευαν στους ειδικούς χώρους για να ξεμεθύσει, ενώ είχε βρεθεί ακόμη και στο τρελοκομείο.
Στο κατώφλι του νέου μουσείου
Τα έργα του Ζβέριεφ που εκτίθενται στο Μανιέζ, αποτελούν τμήμα της συλλογής του γνωστού συλλέκτη έργων τέχνης Γεώργιου Κωστάκη. Τα δώρισε η κόρη του, Αλίκη Κωστάκη, η οποία χάρισε επίσης και περισσότερα από 300 άλλα έργα του καλλιτέχνη που φυλάσσονταν στην Ελλάδα, στο μελλοντικό μουσείο με έργα του Ανατόλι Ζβέριεφ, «ΑΖ».
Σύμφωνα με τη γενική διευθύντρια του μουσείου «ΑΖ», Νατάλια Οπαλιόβα, το μουσείο στη Μόσχα πρόκειται να ανοίξει περί τα τέλη του έτους, όταν στο παλιό αρχοντικό της οδού Τβερσκάγι-Γιαμσκάγια θα ολοκληρωθούν οι κατασκευαστικές εργασίες. Για την ώρα οι θιασώτες της τέχνης του Α.Ζβέριεφ, προσκαλούνται στο Νόβι Μανιέζ και στην ιστοσελίδα του μελλοντικού μουσείου www.museum-az.com.
.JPG)
