Η βαθμολόγηση των γραπτών στις Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι η διαδικασία από την οποία θα κριθεί όχι μόνο η είσοδος στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, αλλά και το πανεπιστήμιο και το τμήμα στο οποίο θα εισαχθεί ο υποψήφιος: διαφορά ακόμα και λίγων μορίων αποβαίνει συχνά καθοριστική, ειδικά στα τμήματα αιχμής.Τα μυστικά της βαθμολόγησης των γραπτών είναι συνεπώς σημαντική παράμετρος που πρέπει να γνωρίζουν οι υποψήφιοι, εφόσον η επιτυχία κρίνεται στις λεπτομέρειες. Ας δούμε κατ” αρχήν πώς εξασφαλίζεται το αδιάβλητο. Τα γραπτά δοκίμια πριν παραδοθούν στους βαθμολογητές αναμειγνύονται τυχαία, τοποθετούνται σε φακέλους ανά 25 και παραδίδονται για βαθμολόγηση. Ο πρόεδρος του Βαθμολογικού Κέντρου (ΒΚ) διανέμει στους πρώτους βαθμολογητές τους φακέλους (κάθε γραπτό αξιολογείται από δύο βαθμολογητές).
Ο πρώτος βαθμολογητής υπογραμμίζει με κόκκινο στιλό ελλείψεις, σφάλματα, αδυναμίες ή ατέλειες πάνω στο γραπτό, σημειώνει τον βαθμό στον ειδικό χώρο κάθε γραπτού και επιστρέφει τα γραπτά στον γραμματέα του ΒΚ. Η επιτροπή του ΒΚ μεριμνά για την κάλυψη με αδιαφανές χαρτί του βαθμού του πρώτου βαθμολογητή, την τυχαία ανάμειξη των γραπτών και την τοποθέτησή τους σε νέους φακέλους ανά 25, τους οποίους παραδίδει σε δεύτερο βαθμολογητή. Ο δεύτερος βαθμολογητής ακολουθεί την ίδια διαδικασία βαθμολόγησης των γραπτών που ακολούθησε και ο πρώτος, χρησιμοποιώντας όμως πράσινο στιλό .
ΑΝΑΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗ. Μετά την ολοκλήρωση της βαθμολόγησης η επιτροπή του ΒΚ ελέγχει τις διαφορές βαθμολογίας μεταξύ των δύο βαθμολογητών κάθε γραπτού. Αν η διαφορά βαθμολογίας είναι ίση ή μικρότερη των 12 μονάδων στην κλίμακα 0-100, τελικός γραπτός βαθμός υπολογιζόμενος στην κλίμακα (1-20) είναι το πηλίκο της διαίρεσης του αθροίσματος των βαθμών των δύο βαθμολογητών διά του δέκα (10). Αν η διαφορά μεταξύ των βαθμολογιών του α” και β” βαθμολογητή είναι μεγαλύτερη από 12 μονάδες στην κλίμακα 0-100, τότε καλύπτονται από την επιτροπή του ΒΚ οι βαθμοί και των δύο βαθμολογητών και το γραπτό δίδεται για αναβαθμολόγηση σε τρίτο βαθμολογητή (αναβαθμολογητή).
Ο αναβαθμολογητής, ο οποίος επιλέγεται μεταξύ των βαθμολογητών με μεγαλύτερη εκπαιδευτική εμπειρία και είναι κατά προτίμηση σχολικός σύμβουλος ή διευθυντής Λυκείου ή καθηγητής με βαθμό Α” της ειδικότητας που έχει διδάξει το μάθημα το ίδιο σχολικό έτος, διορθώνει το γραπτό δοκίμιο με μαύρο στιλό και αναγράφει αριθμητικώς και ολογράφως στο ειδικό πλαίσιο του γραπτού δοκιμίου τον βαθμό αναβαθμολόγησης. Τελικός γραπτός βαθμός του γραπτού δοκιμίου στην περίπτωση αναβαθμολόγησής του είναι ο μέσος όρος των δύο μεγαλύτερων βαθμών από τους τρεις που έδωσαν και οι τρεις βαθμολογητές.
Αυτά είναι τα τυπικά. Στην πράξη, ακόμα κι αν ένας μαθητής γνωρίζει τα θέματα και εξετάζεται στα Μαθηματικά π.χ., καλό είναι να ξέρει ότι παίζει ρόλο και η εμφάνιση του γραπτού. Ακόμα και στα θετικά μαθήματα, γραπτά που είναι ανορθόγραφα, με συντακτικά ή γραμματικά σφάλματα, μουντζουρωμένα, με άσχημα και δυσνόητα γράμματα και γενικά έχουν κακή εμφάνιση επηρεάζουν τους βαθμολογητές. Εχοντας μια κακή αρχική εικόνα, ενδεχομένως να μη βαθμολογήσουν με τον ανώτερο δυνατό βαθμό ένα τέτοιο γραπτό, έστω κι αν είναι σωστό το περιεχόμενο.
Ετσι είναι καλό ο υποψήφιος να προσέχει τα γράμματα, τα ορθογραφικά λάθη, να αφήνει διαστήματα εκεί που πρέπει, να ξεχωρίζει παραγράφους και να χωρίζει τα ερωτήματα και τις απαντήσεις, να μη χρησιμοποιεί τα περιθώρια και γενικά να φροντίζει το δοκίμιό του να είναι ευανάγνωστο.
Ενα γραπτό στις Πανελλαδικές θα επιτύχει υψηλότερες βαθμολογίες όταν οι απαντήσεις έχουν αναπτυχθεί με πληρότητα, σύμφωνα με το πνεύμα (δεν χρειάζεται απόδοση κατά λέξη, αυτό είναι παπαγαλία) του αντίστοιχου βιβλίου. Προφανώς, δεν πρέπει να υπάρχουν επιστημονικά σφάλματα, αλλά να εμφανίζει σαφήνεια και να διέπεται από λογικές διεργασίες στην ανάπτυξη των απαντήσεων.
Μια άσκηση στα Μαθηματικά λ.χ. – και στα άλλα θετικά μαθήματα – θα λάβει μεγάλη βαθμολογία εφόσον διέπεται από λογική επεξεργασία, σαφήνεια, επαρκή αιτιολόγηση, πλήρη σχήματα, αν χρειάζονται, και καταλήγει σε σωστό αποτέλεσμα. Μάλιστα, ακόμα κι όταν μια άσκηση δεν ολοκληρώθηκε με επιτυχία, ο βαθμολογητής θα εκτιμήσει το αν υπήρξε σωστή σκέψη στην αρχή της και η επεξεργασία της ακολούθησε με σωστό τρόπο που δείχνει κατανόηση του αντικειμένου.
Αντίθετα, δεν θα βαθμολογηθεί επαρκώς ένα ορθό μεν αριθμητικό αποτέλεσμα, εφόσον αυτό δεν φαίνεται να προκύπτει με βάση μια λογική επεξεργασία του προβλήματος. Σε μια τέτοια περίπτωση εγείρονται υπόνοιες πρόχειρης αντιγραφής.
Τα γλωσσικά μαθήματα
Στα γλωσσικά μαθήματα είναι σημαντικό ο υποψήφιος να προσέχει την ορθογραφία, τις καταλήξεις, τους κανόνες της γραμματικής, τον συλλαβισμό, τη στίξη. Επίσης καλό είναι να μη χρησιμοποιεί λέξεις εξεζητημένες επειδή φαίνονται εντυπωσιακές αν δεν είναι απολύτως σίγουρος για την ορθή χρήση τους και δεν ταιριάζουν απολύτως με αυτά που εννοεί.
